ΟΡΙΣΜΟΣ
01
Η βοτουλινική τοξίνη (αλλαντική τοξίνη) είναι μια νευροτοξίνη η οποία παράγεται από το αναερόβιο βακτήριο «κλωστηρίδιο της αλλαντίασης». Η πρώτη επιτυχής εφαρμογή της βοτουλινικής τοξίνης πραγματοποιήθηκε την δεκαετία του ’70 σε εξοφθάλμιους μύες προκειμένου να βελτιωθεί ασθενής από στραβισμό.
Έκτοτε η χορήγηση ενέσεων βοτουλινικής τοξίνης βρήκε εφαρμογή σε ένα πλήθος νοσημάτων τα οποία χαρακτηρίζονται από: μυϊκούς σπασμούς, σπαστικότητα (μυϊκή υπερτονία), τρόμο (τρέμουλο), πόνο και διαταραχές του αυτόνομου νευρικού συστήματος μετά από αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, κρανιοεγκεφαλική κάκωση, πολλαπλή σκλήρυνση, κάκωση νωτιαίου μυελού, εγκεφαλίτιδα κλπ.
![](https://www.terzisrehab.gr/wp-content/uploads/2021/08/botox-1.jpg)
ΤΡΟΠΟΣ ΔΡΑΣΗΣ
02
Η βοτουλινική τοξίνη δρα στις απολήξεις των περιφερικών νεύρων εμποδίζοντας την απελευθέρωση της ακετυλοχολίνης (βασικός διαμεσολαβητής για την επικοινωνία νεύρου-μυός) στη συναπτική σχισμή. Έτσι, οι μυϊκές ίνες δεν λαμβάνουν εντολή για σύσπαση, οι υπέρτονοι μύες χαλαρώνουν και με τον τρόπο αυτό λύεται ο σπασμός με αποτέλεσμα την ανακούφιση του ασθενούς από τον πόνο.
Η βοτουλινική τοξίνη εγχέεται στον μυ που πάσχει σε συγκεκριμένα σημεία, υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση και πολύ λεπτή βελόνα, χωρίς να είναι επώδυνο για τον ασθενή. Σημαντικό είναι να γνωρίζει ο ασθενής ότι όσο νωρίτερα αντιμετωπιστεί η σπαστικότητα τόσο καλύτερα και γρηγορότερα είναι τα αποτελέσματα δεδομένου ότι εάν περάσει αρκετός χρόνος, η σπαστικότητα εγκαθίσταται και οδηγεί σε μόνιμες βλάβες της λειτουργικότητας των μυών (συγκάμψεις). Στις περιπτώσεις αυτές η βοτουλινική τοξίνη προσφέρει μόνο ανακούφιση από τον πόνο.
Το αποτέλεσμα της χαλάρωσης των μυών, όπου έγινε η έγχυση, γίνεται εμφανές μετά από λίγες ημέρες , διαρκεί 3–4 μήνες και σε ορισμένες περιπτώσεις, έως και 6 μήνες. Ως εκ τούτου η έγχυση χρειάζεται να επαναλαμβάνεται ανά χρονικά διαστήματα (συνήθως τρείς συνεδρίες ετησίως αρκούν). Η χρήση της τοξίνης σε ασθενείς με σπαστικότητα προσφέρει τα μέγιστα αποτελέσματα όταν γίνεται σε συνδυασμό με θεραπεία αποκατάστασης.
ΣΕ ΠΟΙΕΣ
ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ
03
- ΣΠΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ (μόνιμη ή παροξυσμική)
Είναι η παθολογική υπερτονία των μυών και μπορεί να συνοδεύεται από σπασμούς ή και πόνο. Συμβαίνει έπειτα από ένα αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, από κρανιοεγκεφαλική κάκωση, εγκεφαλική παράλυση, όγκους, τραυματική βλάβη του νωτιαίου μυελού, και σκλήρυνση κατά πλάκας. - ΔΥΣΤΟΝΙΕΣ
Πρόκειται για μια κινητική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενους, ακούσιους μυϊκούς σπασμούς. Εστιακές μορφές δυστονίας αποτελούν το ραιβόκρανο (αυχενική δυστονία), ο βλεφαρόσπασμος και ο ημίσπασμος του προσώπου (συνεχείς μυϊκές συσπάσεις της μιας πλευράς του προσώπου που οφείλονται συνήθως σε πίεση του προσωπικού νεύρου). - ΧΡΟΝΙΑ ΗΜΙΚΡΑΝΙΑ
Στην περίπτωση αυτή η ένδειξη για χρήση βοτουλινικής τοξίνης είναι οι κεφαλαλγίες για τουλάχιστον 15 μέρες τον μήνα, από τις οποίες τουλάχιστον 8 ημέρες με ημικρανία και χωρίς ιδιαίτερη βελτίωση με την per-os φαρμακευτική αγωγή, για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των τριών μηνών. - ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΗΣ ΟΥΡΟΔΟΧΟΥ ΚΥΣΤΗΣ
- ΜΑΣΧΑΛΙΑΙΑ ΥΠΕΡΙΔΡΩΣΙΑ
![](https://www.terzisrehab.gr/wp-content/uploads/2021/08/botox-2.jpg)
ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ
- Εγκυμοσύνη και θηλασμός
- Υπερευαισθησία σε συστατικά του σκευάσματος
- Φλεγμονές δέρματος στα σημεία της έγχυσης
- Ουρολοιμώξεις (σε εγχύσεις της ουροδόχου κύστης)
- Παθήσεις της νευρομυϊκής σύναψης (Μυασθένεια Gravis, σύνδρομο Lambert-Eaton)
ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ
- Απλή διαδικασία εφαρμογής χωρίς να προϋποθέτει ειδική προετοιμασία από τον ασθενή
- Η φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπιση της σπαστικότητας μπορεί να μειωθεί ή ακόμα και να διακοπεί αποφεύγοντας έτσι τις ανεπιθύμητες ενέργειες των φαρμάκων αυτών (γαστρεντερικές διαταραχές)
- Η τοπική έγχυση βοτουλινικής τοξίνης είναι στοχευμένη μόνο στους εν σύσπαση μύες σε αντίθεση με τα από του στόματος μυοχαλαρωτικά που δρουν σε όλο το μυϊκό σύστημα προκαλώντας συστηματικές παρενέργειες
- Οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι ελάχιστες και παροδικές και δεν επανεμφανίζονται, με την κατάλληλη ρύθμιση της δόσης
- Σημαντική η συμβολή της στο γενικό πρόγραμμα αποκατάστασης με φυσικοθεραπεία